12.01.2024.

Kretanje inflacije u decembru

Prema podacima Republičkog zavoda za statistiku, međugodišnja inflacija je nastavila da usporava i u decembru je iznosila 7,6%, što je gotovo dvostruko niže nego na kraju 2022. godine. Decembarsko ostvarenje inflacije nešto je niže od očekivanja Narodne banke Srbije iz novembarske projekcije.

Smanjenju inflacije u najvećoj meri doprinosi nastavak usporavanja rasta cena hrane, kao i cena proizvoda i usluga u okviru bazne inflacije (indeks potrošačkih cena po isključenju hrane, energije, alkohola i cigareta), tj. onih komponenata koje su i u prethodnim mesecima najviše delovale na usporavanje inflacije. Prosečna godišnja inflacija u 2023. godini, prema proceni Republičkog zavoda za statistiku, iznosila je 12,1%.

Posmatrano i na mesečnom nivou, inflacija pokazuje znake popuštanja. U decembru je iznosila 0,1%, što je njen najniži mesečni nivo u 2023. godini, izuzimajući julsku deflaciju.

Cene hrane i bezalkoholnih pića u proseku su blago porasle u decembru (0,2%), uz podjednak doprinos cena neprerađene i prerađene hrane. Međugodišnje posmatrano, rast cena hrane i bezalkoholnih pića je, nakon povratka na jednocifreni nivo u novembru, dodatno usporio u decembru i iznosio je 8,4%. Popuštanje troškovnih pritisaka u proizvodnji hrane, uz dobru poljoprivrednu sezonu, odrazilo se na stabilizaciju cena prerađene hrane u drugoj polovini 2023. godine, dok su cene voća i povrća od juna do decembra kumulativno snižene za oko 10%.

Cene energenata su, pod uticajem pojeftinjenja naftnih derivata (3,9%), na mesečnom nivou, prvi put nakon jula, snižene za 1,3%. Međugodišnje posmatrano, rast cena energenata u decembru bio je viši od ukupne inflacije i iznosio je 8,7%.

Cene proizvoda i usluga u okviru bazne inflacije su, međugodišnje posmatrano, nastavile da usporavaju rast (6,5%), dok je njihova mesečna dinamika (0,5%) bila opredeljena sezonskim poskupljenjem obuće i odeće, kao i pojedinih usluga.

Nastavak smanjenja međugodišnje inflacije očekujemo i u narednom periodu – inflacija će nastaviti da usporava i u granice cilja bi trebalo da se vrati sredinom godine, a zatim da se krajem 2024. približi centralnoj vrednosti cilja od 3%. Takvom kretanju doprineće efekti dosadašnjeg zaoštravanja monetarnih uslova, usporavanje uvozne inflacije, kao i očekivani dalji pad inflacionih očekivanja.

Kabinet guvernera