01.09.2023.
Usled najava i odluka pojedinih banaka da povećaju naknade za određene usluge povezane s platnim računima, Narodna banka Srbije je, u cilju zaštite standarda građana u pogledu platnih usluga koje su neophodne za svakodnevne životne aktivnosti, u avgustu 2022. godine kao trajnu meru usvojila Odluku o platnom računu sa osnovnim uslugama kojom se bliže uređuju pravo potrošača na platni račun sa osnovnim uslugama, vrste usluga koje taj račun obuhvata i ograničavaju iznosi naknada koje banke mogu da naplate u vezi s tim računom.
Sanja Ristović, viši stručni saradnik u Odseku za regulativu i razvoj platnog sistema u Sektoru za platni sistem, u rubrici „Korisno je da znate” govori detaljnije o platnom računu sa osnovnim uslugama, o tome ko ima pravo da otvori platni račun sa osnovnim uslugama, koje sve usluge potrošači mogu dobiti u sklopu ovog računa i koliko iznosi maksimalni iznos mesečne naknade za njegovo korišćenje.
Banke su dužne da potrošaču koji ima zakonit boravak u Republici Srbiji a nema otvoren platni račun kod banke, na njegov zahtev, omoguće otvaranje i korišćenje platnog računa sa osnovnim uslugama. Pored toga, ukoliko potrošač koji već ima otvoren platni račun kod banke proceni da mu je prihvatljivije da otvori platni račun sa osnovnim uslugama, on može da zatraži otvaranje platnog računa sa osnovnim uslugama, uz istovremeno podnošenje zahteva za zatvaranje drugih platnih računa u banci, u skladu sa Odlukom.
„Građani koji se odluče da otvore platni račun sa osnovnim uslugama, osim tekućeg dinarskog računa u banci, dobijaju besplatnu debitnu platnu karticu, mobilno i elektronsko bankarstvo, koje omogućava i neograničen broj instant plaćanja putem IPS QR koda na prodajnim mestima, a mogu i da besplatno podižu gotovinu na šalteru i na bankomatima svoje banke”, ističe ona.
Takođe, ona je napomenula da korisnici platnog računa kod banaka koje naplaćuju naloge u elektronskom ili mobilnom bankarstvu imaju 30% nižu naknadu u odnosu na najnižu cenu tog naloga koju plaćaju korisnici ostalih paketa.
Pored toga, istaknuto je da je, u okviru prethodno navedenih usluga, banka dužna da potrošaču omogući neograničen broj transakcija.
Kada je u pitanju naknada za platni račun sa osnovnim uslugama, ukazano je da maksimalni iznos mesečne naknade za platni račun sa osnovnim uslugama iznosi 150 dinara.
Sanja Ristović iz Sektora za platni sistem istakla je i koje su to dodatne usluge platnog računa sa osnovnim uslugama.
„Uz platni račun sa osnovnim uslugama, potrošač može da zahteva i određene dodatne usluge, kao što su:
Prema njenim rečima, u skladu sa Odlukom sve navedene dodatne usluge banka može naplatiti od korisnika u iznosu koji nije veći od naknada za te usluge u okviru sledećeg paketa platnog računa, odnosno paketa platnog računa kod kojeg je mesečna naknada za održavanje najniža.
Primera radi, pretpostavimo da se korisnik odluči za račun sa osnovnim uslugama, koji košta 150 dinara, a zatim proceni da mu je potrebna kreditna kartica (npr. radi plaćanja na internetu ili na rate) i da cena sledećeg paketa računa kod te banke iznosi 300 dinara.
Za korišćenje kreditne kartice korisnik će plaćati iznos koji za korišćenje te kartice plaćaju korisnici ovog sledećeg paketa, a ako korisnici sledećeg paketa tu kreditnu karticu ne plaćaju dodatno, onda korisnika osnovnog računa ta kreditna kartica ne može koštati više od 75 dinara (50% razlike između cena paketa), te će on i dalje plaćati manje (225 dinara) od korisnika paketa od 300 dinara, kod kog je kreditna kartica uključena u paket.
„Ukoliko korisnik želi da koristi više od jedne dodatne usluge, Odlukom je propisano da ukupan zbir iznosa naknada za te dodatne usluge, računajući i iznos od 150 dinara, koji podrazumeva korišćenje osnovnih usluga, ne može biti veći od 80% iznosa naknade za održavanje paketa platnog računa kod kojeg su sve te dodatne usluge uključene”, naglasila je ona u videu.
Pored toga, napominje da su banke dužne da u okviru svoje internet prezentacije imaju posebnu stranicu za platni račun sa osnovnim uslugama, na kojoj prikazuju samo informacije o platnom računu sa osnovnim uslugama, i to tako da jasno prikažu podatke o svim uslugama i naknadama koje se, u skladu sa ovom odlukom, pružaju i naplaćuju u vezi s tim računom.
Sanja Ristović podseća da Narodna banka Srbije kao centralna banka Republike Srbije, ali i odgovoran operator platnih sistema (šest platnih sistema u državi), vodi računa o tome da troškovi za korišćenje sistema čiji je ona operator budu na izuzetno niskom nivou.
Koristimo ovu priliku da još jednom podsetimo građane da im je na raspolaganju domaća platna kartica DinaCard, za koju korisnici nemaju troškove i za koju su naknade koje trgovci plaćaju neuporedivo manje u odnosu na druge kartične sisteme, što dugoročno doprinosi održanju i stabilnosti cena na tržištu.
Na kraju videa ona ističe da će, kao i do sada, Narodna banka Srbije nastaviti da preduzima sve neophodne aktivnosti radi zaštite interesa građana i privrede Republike Srbije, te još jednom poziva sve učesnike na tržištu da odgovorno postupaju radi zaštite standarda svojih klijenata.
Kabinet guvernera
