26.01.2010.

Izmena načina sprovođenja prinudne naplate s računa klijenta

U decembru 2009. godine izmenjena je i dopunjena Odluka o načinu sprovođenja prinudne naplate s računa klijenta. Tim izmenama banke se, između ostalog,  obavezuju da za svoja potraživanja odvojeno evidentiraju menice od glavnog dužnika, a odvojeno menice jemaca, kao i da momentom naplate  glavnog duga, dakle odmah, izvrše deblokadu i glavnog dužnika i jemaca. Time se obezbeđuje transparentniji način iskazivanja potraživanja banaka po glavnom dugu u blokadi i izbegava iskazivanje multiplikovanog iznosa jednog istog duga, što nije davalo pravu sliku likvidnosti privrede.

Na osnovu evidencija banaka usklađenih s pomenutim izmenama, broj i struktura blokiranih lica na dan 19. januara 2010. godine su sledeći:

Od ukupno 425.000 registrovanih pravnih lica i preduzetnika (105.000 pravnih lica i oko 320.000 preduzetnika), blokirano je oko 15% ili 66.438 matičnih brojeva, i to u ukupnom iznosu od 261 milijarde dinara. Pri tom se oko 94% tog broja odnosi na preduzetnike, mala preduzeća i tzv. nerazvrstana pravna lica, u koja spadaju i udruženja građana, mesne zajednice, kućni saveti, škole itd.

Od ukupnog iznosa blokada, najveći deo, 75%, odnosi se na pravna lica – mala, tzv. nerazvrstana i srednja preduzeća, dok se na preduzetnike odnosi samo 5% ukupnog iznosa blokada.

Posmatrano prema dužini trajanja blokade, tj. broju dana nelikvidnosti, od ukupnog broja blokiranih matičnih brojeva, preko 67% njih blokirano je duže od jedne godine, a 36% – duže od tri godine. Međutim, preko 70%  blokada dužih od jedne godine odnosi  se na preduzetnike (preko 50%) sa šest zaposlenih i tzv. nerazvrstana lica (21%) sa jednim zaposlenim, a od ukupnog iznosa blokada na sredstva blokirana duže od jedne godine otpada čak više od 74%.

Ako se ima u vidu navedeni broj blokiranih dužnika i visina blokada preko jedne godine, jasno proizlazi da je u toku 2009. blokirano 21.617 matičnih brojeva u visini od oko 25% ukupnog iznosa blokada, tj. da za jedan broj pravnih lica i preduzetnika nelikvidnost predstavlja dugoročniji problem.

Kabinet guvernera