Palata Narodne banke, izgrađena u stilu neorenesansnog akademizma, predstavlja jedno od najvećih i najlepših ostvarenja u Beogradu u 19. veku, zbog čega je svrstana u spomenike kulture pod zaštitom države...
Narodna banka Srbije je operator sledećih platniha sistema:
RTGS NBS sistem, IPS NBS sistem, Kliring NBS sistem i DinaCard kliring sistem jesu platni sistemi za prenos novčanih sredstava u dinarima između učesnika u tim sistemima.
RTGS NBS sistem i Kliring NBS sistem su, na osnovu odredaba Zakona o platnim usluga kojima se uređuje konačnost poravnanja u bitnim platnim sistemima i propisima donetim na osnovu ovog zakona, utvrđeni kao bitni platni sistemi.
Rad RTGS NBS sistema uređen je Pravilima rada RTGS platnog sistema Narodne banke Srbije. RTGS NBS sistem (izvršavanje naloga za prenos u realnom vremenu po bruto principu) podrazumeva obradu i poravnanje pojedinačnih naloga za prenos učesnika u najkraćem mogućem vremenu – i to do visine pokrića na računu. U ovom sistemu mogu se izvršavati svi nalozi za prenos, s tim što se obavezno izvršavaju nalozi za prenos po osnovu transfera odobrenja i direktnih zaduženja čiji je pojedinačni iznos veći od 300.000 dinara, u skladu sa Odlukom o minimalnoj vrednosti platnih transakcija koje se moraju izvršavati u bitnom platnom sistemu. Nalozi za prenos u RTGS NBS sistemu izvršavaju se radnim danima od 9.00 do 18.00 časova, što je utvrđeno Dnevnim terminskim planom rada RTGS NBS sistema.
U RTGS NBS sistemu izvršavaju se sledeći nalozi za prenos:
Rad IPS NBS sistema uređen je Pravilima rada IPS platnog sistema Narodne banke Srbije.
IPS NBS sistem koristi se za prenos novčanih sredstava u dinarima između učesnika u tom sistemu radi izvršavanja instant transfera odobrenja utvrđenog odlukom kojom se uređuju opšta pravila za izvršavanje instant transfera odobrenja. Ovu vrstu transfera odobrenja platilac može inicirati u bilo koje doba dana tokom svakog dana u godini. Prenos novčanih sredstava na platni račun primaoca plaćanja izvršava se skoro trenutno, s tim da instant transfer odobrenja koji se inicira u papiru pružaoci platnih usluga omogućavaju u vreme koje su odredili za prijem ovih naloga. Instant transfer odobrenja se u IPS NBS sistemu izvršava na osnovu pojedinačnih naloga za prenos učesnika u bruto iznosu odmah nakon ispunjavanja uslova za izvršenje ovih naloga. Vrednost pojedinačnog naloga za prenos koji se izvršava u IPS NBS sistemu ne može biti veća od 300.000 dinara.
Pritom, platna institucija sa sedištem u Republici Srbiji, institucija elektronskog novca sa sedištem u Republici Srbiji i javni poštanski operator sa sedištem u Republici Srbiji mogu biti samo indirektni učesnici ili lica s posrednim pristupom u IPS NBS sistemu, i to na način utvrđen pravilima rada ovog sistema.
Više detalja o IPS NBS sistemu i njegovim učesnicima, kao i načinu učestvovanja, možete naći u delu „Sistem za instant plaćanja - IPS NBS“.
Rad Kliring NBS sistema uređen je Pravilima rada kliring platnog sistema Narodne banke Srbije. U Kliring NBS sistemu izvršavaju se nalozi za prenos po osnovu transfera odobrenja kojima učesnik inicira prenos novčanih sredstava, u svoje ime i za svoj račun, kao i radi izvršavanja platnih transakcija svojih korisnika platnih usluga. Nalozima za prenos u Kliring NBS sistemu izvršavaju se transferi odobrenja u pojedinačnom iznosu do 300.000 dinara.
U Kliring NBS sistemu, u postupku netiranja izračunavaju se multilateralne neto pozicije za poravnanje učesnika, i to pretvaranjem potraživanja i obaveza na osnovu naloga za prenos koje učesnici u platnom sistemu međusobno dostavljaju ili primaju u tom sistemu – u jednu neto obavezu ili jedno neto potraživanje pojedinačnog učesnika u platnom sistemu prema svim ostalim učesnicima u tom sistemu. Izračunate negativne odnosno pozitivne neto pozicije u svakom ciklusu netiranja poravnavaju se u RTGS NBS sistemu iz novčanih sredstava koja se rezervišu pre početka ciklusa netiranja. Dnevnim terminskim planom rada Kliring NBS sistema utvrđeno je da se netiranje i izvršavanje naloga za prenos u Kliring NBS sistemu obavlja u ciklusima netiranja i to u 10:30, 12:30, 14:30 i 17:00.
Radi omogućavanja efikasnijeg i jeftinijeg izvršavanja platnih transakcija u evrima za stanovništvo i privredu, Narodna banka Srbije je operator Međunarodnog kliring sistema u devizama i Međubankarskog kliring sistema u devizama Narodne banke Srbije, u kojem se svakog radnog dana, u skladu s Pravilima rada međubankarskog kliring sistema u devizama i Operativnim pravilima za kliring međunarodnih plaćanja (međunarodni kliring sistem u devizama), vrši prenos novčanih sredstava u evrima između učesnika u ovom sistemu.
Pored banaka sa sedištem u Republici Srbiji i Narodne banke Srbije, učesnici Međunarodnog kliring sistema u devizama su i banke iz Bosne i Hercegovine i Crne Gore, na osnovu Sporazuma o kliringu međubankarskih i međunarodnih plaćanja zaključenog između Narodne banke Srbije, Centralne banke Bosne i Hercegovine i Centralne banke Crne Gore.
DinaCard kliring sistem je platni sistem Narodne banke Srbije u kome se obavljaju poslovi obrade i netiranja naloga za prenos koje učesnici u tom sistemu dostavljaju na osnovu platnih transakcija koje se izvršavaju korišćenjem DinaCard platnih kartica (kliring transakcija u DinaCard sistemu). Poravnanje neto pozicija obavlja se u RTGS NBS sistemu. Više detalja o DinaCard sistemu možete naći na www.dinacard.nbs.rs.
Proces obrade transakcija u DinaCard kliring sistemu vrši se svakog radnog dana.
Radno vreme DinaCard kliring sistema utvrđeno je Dnevnim terminskim planom:
* Transakcije koje pristignu do 10.00 časova biće obrađene tog dana. Transakcije koje pristignu posle 10.00 časova biće obrađene narednog radnog dana.
