14.03.2022.

Portal Biznis – pitanja u vezi s kreditima koji kao sredstvo obezbeđenja imaju depozit

Pitanja: Šta su krediti s depozitom? Koje su prednosti i mane takvih kredita? Da li klijenti banaka u Srbiji koriste takve vrste kredita? Da li takve kredite mogu dobiti i nezaposleni? Da li nezaposleni mogu na još neki način doći do kredita ili drugih bankarskih pozajmica

Odgovor: Banke su dužne da uspostave i svojim unutrašnjim aktima urede odgovarajući kreditni proces i da u okviru tog procesa urede kriterijume i principe za odobravanje kredita i svih drugih plasmana klijentima. Pri donošenju odluke o odobravanju kredita (uključujući i kredite koji kao sredstvo obezbeđenja imaju depozit, kao i kredite nezaposlenim licima), banke su dužne da procene kreditnu sposobnost svakog pojedinačnog dužnika i druge relevantne faktore. Takođe, ukazujemo na to da o izboru klijenata banke slobodno odlučuju, u skladu sa svojim unutrašnjim aktima i sopstvenim procenama rizičnosti klijenta. Slično tome, kada su u pitanju određeni kreditni proizvodi i to da li će ih pojedinačne banke nuditi klijentima, banke su slobodne da to čine u skladu sa svojom kreditnom politikom, katalogom proizvoda i sopstvenom procenom rizičnosti svakog klijenta.

Narodna banka Srbije redovno prati uvođenje novih proizvoda banaka, imajući u vidu da su banke dužne da dostavljaju obaveštenja o uvođenju novih proizvoda, odnosno značajnoj modifikaciji proizvoda.

Konkretno, kada je reč o kreditu koji je pokriven materijalnom kreditnom zaštitom (depozitom), kao kreditni proizvod nižeg rizika, podaci o tome da li su banke uvrstile navedeni proizvod u svoju redovnu ponudu mogu se naći na internet prezentacijama pojedinačnih banaka i/ili u poslovnicama banaka.

Prema preliminarnim podacima Narodne banke Srbije, na kraju 2021. godine učešće kredita pokrivenih gotovinskim depozitom u ukupnim kreditima iznosi oko 2%.

Napominjemo da se, u skladu sa zakonom kojim se uređuje poslovanje banaka, niko osim banke ne može baviti davanjem kredita i izdavanjem platnih kartica osim ako je za to ovlašćen zakonom. Saglasno navedenom, u Republici Srbiji poslovima davanja kredita mogu se baviti banke i druga lica ovlašćena posebnim zakonom, kao što su na primer u ovom trenutku Fond za razvoj Republike Srbije, Fond za razvoj Autonomne Pokrajine Vojvodine, Agencija za osiguranje i finansiranje izvoza Republike Srbije, kao i platne institucije i institucije elektronskog novca koje su od Narodne banke Srbije dobile dozvolu za pružanje platnih usluga.

Kabinet guvernera