Palata Narodne banke, izgrađena u stilu neorenesansnog akademizma, predstavlja jedno od najvećih i najlepših ostvarenja u Beogradu u 19. veku, zbog čega je svrstana u spomenike kulture pod zaštitom države...
14.07.2020.
Pitanja : Da li banke smeju da obračunat, a nenaplaćen iznos na ime kamate po kreditima tokom trajanja moratorijuma, pripišu glavnici (a potom na tako uvećanu glavnicu obračunaju redovnu kamatu po kreditu i raspodele na preostale rate uvećane za tri dodatne)? Koja su prava korisnika kredita koji su dobili tako uvećane rate, sa obračunatom kamatom na kamatu?
Odgovor : Najpre podsećamo da za vreme trajanja moratorijuma dužnik nije imao obavezu da izmiruje svoje obaveze prema banci, ni po osnovu kamate, ni po osnovu glavnice. Takođe, banka nije obračunavala zateznu kamatu na dospelo, a neizmireno potraživanje, niti je od dužnika zahtevala naknadu bilo kojih troškova u vezi sa preduzimanjem aktivnosti u vezi sa moratorijumom. Ugovorena kamata koja u smislu relevantnih propisa ne predstavlja ni naknadu, niti trošak, obračunavala se za vreme trajanja moratorijuma, u skladu sa zaključenim ugovorom između banke i klijenta - kao što je i jasno i nedvosmisleno prikazano u primerima objavljenim na internet stranici Narodne banke Srbije 19. marta 2020. godine. Važno je napomenuti da zastoj u otplati kreditnih obaveza u trajanju od 90 dana ne proizvodi nikakve dodatne troškove za klijenta.
Po završetku perioda moratorijuma, na ostatak duga pripisuje se redovna kamata obračunata tokom perioda zastoja i pravi novi plan otplate produžen za tri meseca. Navedeni preporučeni model ne stvara nikakve dodatne troškove za klijenta, a uvećanje anuiteta nakon perioda zastoja rezultat je datih mogućnosti klijentu da obaveze nastale tokom perioda zastoja finansira raspoređivanjem na produženi period otplate.
Dodatno ističemo da su banke dužne da svim klijentima koji su koristili moratorijum, bez dodatnih troškova dostave novi plan otplate, sačinjen na način kojim se obezbeđuje potpuna informisanost klijenata o svim elementima obaveza i načina njihovog izmirivanja.
Klijentima je ostavljena mogućnost da ukoliko to izričito zahtevaju od banke (npr. zato što imaju mogućnost da izmire svoje tromesečne kreditne obaveze iz perioda zastoja) izmire svoje obaveze i na neki od alternativnih načina (pri čemu su banke dužne da jasno predoče moguće alternativne opcije). Dakle, postoji mogućnost da klijent plati odjednom sve anuitete iz perioda zastoja (glavnicu i kamatu - u tom slučaju anuitet ostaje isti), ili da po isteku zastoja plati kamatu koja se odnosi na period zastoja (uz produženje roka otplate).
Kabinet guvernera
